Giám đốc Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị TP Hồ Chí Minh Huỳnh Minh Nhựt cho biết, bãi rác Gò Cát đã đóng cửa từ năm 2007 với tổng lượng rác đã chôn lấp khoảng 5,3 triệu tấn. Nhà máy điện rác Gò Cát được Chính phủ Hà Lan hỗ trợ xây dựng từ năm 2001, đến năm 2005 thì hòa lưới điện quốc gia. Theo đó, nhà máy thực hiện thu khí mê-tan từ bãi rác Gò Cát (đã đóng cửa) để phát điện. Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã đầu tư hệ thống hạ tầng lưới điện để hỗ trợ nhà máy điện rác này hòa vào lưới điện quốc gia. Giá bán điện của nhà máy điện rác Gò Cát hiện là 7,28 cent/kWh.
Phát huy kết quả đạt được, đầu năm 2017, Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị thành phố đã phối hợp Công ty TNHH Thủy Lực - Máy đề xuất với UBND thành phố thực hiện Đề án thực nghiệm “Xây dựng nhà máy điện - rác Gò Cát”, chuyển hóa chất thải rắn công nghiệp thành năng lượng xanh (điện rác) tại Khu xử lý chất thải rắn Gò Cát với quy mô công nghiệp, nhằm hòa lưới điện quốc gia (trung thế) 3.50 0V hoặc 6.600 V. Khác với dự án điện rác đang có tại bãi rác Gò Cát là sử dụng hoàn toàn công nghệ của Hà Lan, đề án thực nghiệm nhà máy điện rác của hai đơn vị này sử dụng hoàn toàn công nghệ của Việt Nam. Ngay sau khi được UBND thành phố phê duyệt, từ tháng 2-2017, chủ đầu tư đã bắt đầu triển khai thực hiện đề án. Tính đến thời điểm cuối tháng 6/2017, nhà máy đã xử lý 500 tấn rác thải công nghiệp, đã phát và hòa vào lưới điện quốc gia 7 MW.
Bản chất của công nghệ điện rác là chuyển hóa các vật chất từ dạng rắn sang dạng khí bằng phương pháp nhiệt hóa trong điều kiện thiếu ô-xi. Dây chuyền thiết bị theo công nghệ điện rác gồm nhiều phần tích hợp thành một dây chuyền hoàn thiện bao gồm ba công đoạn. Đầu tiên là công đoạn xử lý tiền chế, rác công nghiệp (hỗn hợp rác) khi tập kết về sẽ được đưa vào hệ thống máy cắt đồng đều kích thước và loại bỏ kim loại có lẫn trong rác. Rác sau cắt được đưa vào hệ thống máy ép định hình thành viên nhiên liệu RDF. Công đoạn khí hóa là quá trình chuyển hóa nhiên liệu từ dạng rắn sang dạng khí, sản phẩm của công đoạn này là khí tổng hợp (syngas) và than các-bon (than sạch). Nguồn năng lượng xanh này được sử dụng làm nhiên liệu cho động cơ đốt trong phát điện ở công đoạn cuối cùng là phát điện và hòa lưới điện quốc gia.
Đây là dây chuyền tự động, khép kín, quá trình khí hóa trong điều kiện thiếu ô-xi cho nên không phát thải thứ cấp, không ảnh hưởng đến môi trường. Công nghệ điện rác giúp thành phố có thêm giải pháp trong xử lý chất thải, tiến đến giảm dần xử lý rác bằng công nghệ chôn lấp như hiện nay, mang lại lợi nhuận kinh tế và lợi ích môi trường. Với công nghệ điện rác có thể xử lý chất thải rắn mà không cần phân loại trước, đây là yếu tố phù hợp đặc thù rác thải của Việt Nam và là điểm khác biệt so với một số công nghệ khác hiện nay. Đối với công nghệ này, chất thải vô cơ là tác nhân để chuyển hóa chất thải rắn, tức là sử dụng nhiệt hóa, chứ không đốt, để bẻ gãy các mạch hi-đrô-các-bon, chuyển hóa chất thải rắn từ thể rắn sang thể khí và tạo ra khí đốt tổng hợp syngas, phần còn lại là than các-bon…
Từ thực tế hoạt động của dự án này, lãnh đạo UBND thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp các sở, ngành liên quan thành lập hội đồng khoa học thành phố đánh giá hiệu quả công nghệ điện rác đang thực nghiệm. Mặt khác, cho phép chủ đầu tư lập đề án xử lý điện rác từ rác thải sinh hoạt với công suất chuyển hoá 1.000 tấn rác sinh hoạt/ngày thành 20MW điện. Theo đó, công đoạn tiền xử lý, tách mô mềm, tạo viên nén từ rác thải sinh hoạt được thực hiện tại Phước Hiệp, huyện Củ Chi, sau đó chuyển về nhà máy điện rác tại Gò Cát để sản xuất, tạo thành dòng điện xanh. Các đơn vị đầu tư phải nghiên cứu kỹ công tác quản lý quá trình vận hành, xử lý rác thải sinh hoạt quy mô khoảng 1.000 tấn/ngày, không để phát sinh ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân thành phố…